باسمه تعالی
ویژگی های بارز شهید ثالث
سپیدار وجود شهید ثالث از شکوفه های با طراوت اخلاقی و انسانی پُر گشته و شخصیّت بلند پایه ی این شهید شیعی در میان این شکوفه ها، موّاج تر و نمایان تر نمایان می گردد. عقیده و جهادی را که امامش حسین (ع) آن را حیاتی و جاودانی می داند، در تار و پود وجودش جریان
می یابد و رسالت انسانی خویش را در راه ایمان و اندیشه بر کرسی ظهور می نشاند.
ویژگی های اخلاقی او نگین درخشانیست بر تارک اُسوه های حسنه و جلوه های نیک انسانی که در این نوشته ی کوتاه، موجی چند از امواج بی کران پندارها، گفتارها و کردارها، خود را بدین گونه می نمایانند :
«عبادت و اخلاص»
تهجّدها، ناشئة الیل ها و تضرّع های نیمه شبان او نمایان گر این ویژگیست. در دل شب با خدای خویش نجوا می کند. زار و بی قرار از دردهای درون به درگاه دوست می نالد و خمسه ی عشر سجّادیّه از بر می خواند و سیلاب اشک بر پهنه ی چهره و سجّاده می چکاند و هنگامه ی شهادت همچنان که پیشانی عبودیّت بر خاک می ساید، دستهای ضالّه، نیزه ی تحجّر و تجاهل بر گردنش زخم ها فرود می آورد و مانند امام اوّلینش زانوان بر سجّاده ی عشق و پیشانی بر مُهرِ مهر و بندگی در حالی که مستانه سرود نجوا با محبوب سر داده بود، شمشیر ضارب سیه ضمیر بر فرق او فرود می آید. ندای «فُزتُ و ربِّ الکعبه» سر می دهد که با نیزه ی مهاجم دوّم بر دهانش و نیز ضربات دیگر، مجروح می گردد و دو روز بعد به دیدار محبوب حقیقی می شتابد.
هنوز بام مسجد قزوین عبادت های شورآفرین او را به خاطر دارد که در شبهای برفی پوستین بر دوش و عمامه بر سر آن چنان محو ذکر و دعا با معشوق ابدی می شد که سر تا پایش از برف سفید می پوشید و قامت سپید پوش او در دل شبهای تاریک زمستانی از شکوه راز و نیاز با محبوب ازلی به لرزه می افتاد.
«خطبه خوانی، خوش بیانی، موعظه گویی و حاضر جوابی»
از ویژگی های مؤثّر و بارز شهید ثالث، بیانی شیوا و دلنشین بود که از دلی شیدا، اندیشه ای پویا و علمی سرشار از معرفت سرچشمه می گرفت. او سخنوری زبردست بود که با بیانی گیرا، سلیس و فصیح دلها را تسخیر می نمود. خطبه ها را با صلابت و استواری خاص که نشان گر ایمان خالص و پیوند دل و زبان و ارتباط ناگسستنی حرف و عمل بود، بیان می کرد که «بار درخت علم نباشد مگر عمل». پندهای شیوا و ارزشمندش، دانشمندان را به پای منبرش می کشاند و میوه ی ملال آور نصیحت را آن چنان می پرورد که در مذاق شنونده شیرین و گوارا می نمود.
به شیرین زبانی و لطف و خوشی توانی که فیلی به مویی کشی
«لین الکلام قید القلوب» (حضرت علی(ع) )
«افشاگریها»
شهید ثالث از فراز منبر مفسدان و گمراهان را رسوا می کرد و بر آرای سخیف و کژرویهای آنان قلم بطلان می کشید. او با بی پروایی فریادگر امرهای به معروف و نهی های منکر بود و
نقشه های فرقه های گمراه را نقش بر آب می ساخت.
بیان آتشین و رسواگر او در افشای تبه کاریها، شجره ی خبیثه را بر آن داشت که با کشتنش شاید بتوانند راه را برای نشر عقاید شوم و گمراه کننده ی خود هموار سازد. آنانی که به خیال شرارت بار خود می پندارند که با تبر تهدید و ترور می توانند ریشه ی فرزانگان بلند پایه را از زمین برکنند و تخم ستم بپاشند، در اشتباه واهی و بیهوده اند که :
مَه فشاند نور و سگ عوعو کند هر کسی بر خلقت خود می تند
هر کـه بر شمـع خـدا آرد پفـو شمع کـی میـرد بسـوزد پـوز او
«یُریدونَ لِیُطفِؤُا نورَ اللهِ بِاَفواهِهِم وَالله مُتِمُّ نورِهِ وَ لَو کَرِهَ الکافرونَ» (آیه ی 8 سوره ی صف)
«عشق به امام حسین (ع) و شهادت»
بارقه ی عشق مقدّس امام حسین (ع) در قلب شهید ثالث شورها و شکفتن ها داشت. بارها بر این کشته ی اشک گریست و از مظلوم شهید تاریخ که با اهدای خون قلبش ظلم ها را ستُرد، سخن می گفت و قساوتهای بیدادگران را بر ملا می ساخت. او شیفته ی شیعه ی امام حسین (ع) بود و عطش و مظلومیّت شهدای کربلا در شریانش جاری بود و سوگنامه ی کربلا و عاشورای حسینی می خواند و از اسطوره ی ایثار و شهادت می گفت. هنگامی که گروهی از فرقه ی
غاویه ی ضالّه ی مضلّه بابیه هشت ضربه ی مهلک بر گردن و دهانش فرود آوردند و از شدّت جراحات و شکافتن زبان و زخم و سوزش لبها طاقت آشامیدن آب نمی آورد و سخت تشنه بود، تشنگی و عطش حسینیان در برابر چشمان او جلوه گری نمود و آن تراژدی عشق و اشتیاق، پاکبازی و شور و شهادت، نمایش شرف و جوشش صدق و صفا از حنجره ی معصوم طفل شش ماهه ای که از تشنگی به شیوه ی ماهیان افتاده بر ساحل دست و پا می زد تا جویبار خون بر مو و محاسن سپید حبیب بن مظاهر اسدی ـ پیرترین شهید کربلا ـ نمایان گردید و سرشک غم از دیدگان بر چهره ی مصمّم عشق و ایثارش جاری شد و با لبهای شکافته می گفت که :
ای حسین! بر تو چه گذشت؟
و امّا با پژوهش و بررسی در حالات و احوال شهید ثالث می توان به چند
نمونه ی دیگر از ویژگی های اخلاقی او اشاره نمود که هرگز از مبارزه و مقابله با فرصت طلبان و افراد بی مایه و پست و متظاهران دو رو و ریاکار غفلت نورزید و چهره ی سیاه و منفور ستم کاران و سودجویان زمانه را برملا ساخت و هرگز از ابرقدرتان نفع طلب و ظالمان خودپرست نهراسید و صخره ی استوار وجودش از بیم امواج و طوفانهای خروشان نلغزید و نیز صبوری و شکیبایی در وجودش ریشه دوانیده و تسلیم حق و حقیقت بود. با زبان و اندیشه ی خود توانست پیمان «اَلَستُ بِرَبِّکُم» را به انجام رسانده و به کمال انسانیّتی که خدایش به آن می نازد دست یابد. انسانی که بر بال ملایک می نشیند و از قربانگاه به طراوت گاه بهشت وصل می رسد و خدا و فرشتگانش به او سلام می گویند.
مِن ا...التّوفیق
زهرا خلفی ـ عضو هیأت علمی
دانشگاه آزاد اسلامی دزفول
منابع و مآخذ
1- آینه داران آفتاب، محمّدرضا سنگری، شرکت چاپ و نشر بین الملل وابسته به انتشارات امیرکبیر، چاپ اوّل، تهران، 1386
2- دایرة المعارف تشیّع، جلد دهم، زیر نظر احمد صدر حاج سیّد جوادی، کامران فانی، بهاءالدّین خرّمشاهی، نشر شهید سعید محبّی، چاپ اوّل، تهران، 1383
3- ریحانة الادب، میرزا محمّدعلی مدرّس، انتشارات خیام، چاپ سوّم، 1369
4- شهیدان راه فضیلت، علّامۀ امینی، ترجمه : ف ـ ج ـ انتشارات روزبه، 1335
5-
قصص العلماء، میرزا محمّد تنکابنی، انتشارات علمیّه اسلامیّه، جمادی الاخره 1396
6-
نظرات شما عزیزان:
:: موضوعات مرتبط:
مقالات ،
ویژگی های بارز شهید ثالث،
،
:: برچسبها:
ویژگی های بارز شهید ثالث,